به گزارش شهرآرانیوز، پیش از هر چیز باید یادآور شد که در نص صریح قانون معادن که در پروانه بهرهبردار این معدن نیز به آن اشاره شده است، پیمانکاران معادن ملزماند درصورت روبهروشدن با آثار تاریخی در جریان حفاری، پروژه را تعطیل کنند، اما هنوز خبری از تعطیلشدن این معدن نیست.
کمتر از یک ماه قبل بود که حجتالاسلام والمسلمین پژمانفر، رئیس کمیسیون اصل۹۰ مجلس، در گفتگو با شهرآرا اعلام کرد که در اردیبهشتماه قرار است وزیر میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری برای پاسخگویی درباره علت تخلفات در معدن دیزدر به مجلس و این کمیسیون احضار شود و در صورت مشخصشدن میزان تخلف وزیر یا هرکدام از عوامل مشکلات یادشده، آنها به دستگاه قضایی معرفی شوند.
چهارم اردیبهشتماه نیز سرپرست معاونت میراثفرهنگی ادارهکل میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری خراسانرضوی نیز از پیگیری جدی این ادارهکل برای توقف فوری فعالیت معدن خبر داد. احسان زهرهوندی به خبرنگار ما این را هم گفته بود که برای تحقق توقف عملیات استخراج در این معدن، حتی مکاتباتی نیز با دفتر رئیس قوهقضائیه انجام شده است.
حالا و در ادامه این پیگیریها، معاون امور معادن و صنایعمعدنی ادارهکل صنعت، معدن و تجارت خراسانرضوی در پاسخ به اینکه چرا این معدن هنوز تعطیل نشده و مشغول فعالیت است، گفت: ما به درخواست دادگستری شهرستان طرقبهشاندیز، ماجرای معدن دیزدر و اتفاقاتش را در کمیسیون حمایت قضایی مطرح کردیم.
محمد توکلی در گفتگو با خبرنگار ما با بیان اینکه پروانه بهرهبرداری این معدن در سال ۱۳۹۲ و قبل از ثبتملیشدن سنگنگارههای دیزدر تمدید شده و تا سال ۱۴۰۸ نیز معتبر است، افزود: بهرهبردار معدن یادشده نقشی در تخریب سنگنگارههای دیزدر نداشته و کارشناسان رسمی دادگستری هم از سنگنگارهها بازدید کرده اند.
وی درباره اینکه چرا این معدن با وجود نص صریح قانون همچنان مشغول فعالیت است نیز تصریح کرد که در کمیسیون حمایت قضایی در سال ۱۴۰۱ این مسئله مطرح شد و قاضی پرونده هم اعلام کرد که، چون پروانه بهرهبرداری برای معدنکار صادر شده است و حق بهرهبرداری دارد، تنها راه این است که میراثفرهنگی حقوحقوق بهرهبردار را طبق نظر دادگستری پرداخت کند و سپس برای تعطیلشدن معدن، درخواست ابطال پرونده معدن را به دستگاه قضایی ارائه دهد تا برای ابطال پروانه اقدام شود. کارشناس رسمی دادگستری نیز پس از بررسی اعلام کرد درصورتیکه بهرهبردار منطقه تاریخی را با فنس محصور کند، بهرهبرداری مانعی ندارد. بهرهبردار هم این کار را انجام داده است.
اینکه آیا واقعا میراثفرهنگی توان پرداخت حقوحقوق بهرهبردار معدن را دارد یا نه، پرسش دیگر ما از معاون امور معادن و صنایعمعدنی ادارهکل صنعت، معدن و تجارت خراسانرضوی بود و توکلی دراینباره گفت: نمیتوانیم دراینزمینه برخلاف نظر دستگاه قضا و قانون حرکت کنیم و چنانچه همراه با میراثفرهنگی بخواهیم مانع کار بهرهبردار معدن شویم، امکان پیگیری قضایی از جانب بهرهبردار وجود دارد.
بالاخره اینکه معاون ادارهکل صمت استان نسخه دیگری هم رو کرد و گفت که طبق نظر کارشناس رسمی دادگستری، این سنگنگارهها قابل حمل است و میتوان با حمل آنها به مکانی مطمئن، برای حفظ این آثار کهن تاریخی اقدام کرد.
حالا که معادله معدن دیزدر پیچیده شده است و دوستداران آثار تاریخی، میراثفرهنگی و کمیسیون اصل ۹۰ هم از ضرورت تعطیلشدن معدن طبق نص صریح قانون میگویند (طبق نص صریح قانون معادن که در پروانه بهرهبردار این معدن نیز به آن اشاره شده است، پیمانکاران معادن ملزماند درصورت روبهروشدن با آثار تاریخی در جریان حفاری، پروژه را تعطیل کنند) و از طرفی نیز ادارهکل صمت استان با استناد به رأی دستگاه قضایی، تعطیلی این معدن را فعلا امکانپذیر نمیداند، نسخه بعدی شاید تعامل و نشستن دور میز مذاکره باشد؛ مسئلهای که معاون ادارهکل صمت استان دربارهاش گفت: آمادگی داریم با حضور میراثفرهنگی، کمیسیون اصل ۹۰ مجلس و نمایندگان بهرهبردار، در نشستی مشترک در روزنامه شهرآرا به حل این مسئله بپردازیم. البته پیش از نهاییشدن این نشست، باید ببینیم تکلیف جلسه کمیسیون اصل ۹۰ و احضار وزیر میراثفرهنگی برای کوتاهیهای اخیر و آسیب دیدن سنگنگارهها و... به کجا میرسد.